Een unicum; Bachs Meesterwerk Hohe Messe in Heiloo
De alom bejubelde Mis in b (Hohe Messe) van Johann Sebastian Bach wordt heel, heel weinig uitgevoerd, is een schoonheid van een werk, en is nog steeds omgeven door raadsels. Bach zelf heeft het werk in zijn geheel waarschijnlijk nooit gehoord. Het Kyrie en Gloria stuurde hij met een verzoekschrift aan de Saksische keurvorst in Dresden. Het leverde hem de titel op van ‘koninklijk Saksisch en Pools hofcomponist’. Waarom hij aan het eind van zijn leven die twee delen uitbreidde tot een complete mis, is nog altijd niet opgehelderd. Voor een katholieke eredienst is ze eenvoudig te lang.
Misschien dat delen tot klinken kwamen tijdens plechtige feestdagen in Leipzig? Dacht Bach aan een uitvoering in de nieuwe katholieke hofkerk in Dresden? Of, zoals recentelijk werd geopperd, een uitvoering tijdens het Caeciliafeest in 1750 in Wenen?

De Mis in b-klein, die overigens pas in de negentiende eeuw de bijnaam ‘Hohe Messe’ kreeg, is niet zomaar een mis, maar één die qua omvang, tijdsduur, bezetting, gebruikte compositietechnieken en intensiteit van expressie ongekend is en was.

De indrukwekkende kathedraal van muziek werd geschreven voor een vijf- tot achtstemmig koor (meer- of enkelvoudig bezet, daarover verschillen de geleerden), vijf solisten en een groot orkest aangevuld met trompetten en pauken.

Mogelijk schreef Bach aan het eind van zijn leven met de Hohe Messe heel bewust zijn muzikale erfenis – een demonstratie, overzicht en een samenvatting van zijn grote, tijdloze vakmanschap. Na Bachs dood kwam het manuscript van de mis in het bezit van zijn zoon Carl Philipp Emanuel die in 1786 in Hamburg met veel succes het Symbolum Nicenum (het tweede deel) uitvoerde. In 1812 deed Carl Friedrich Zelter, de leider van de Berliner Singakademie (en compositieleraar van Mendelssohn) een poging de mis in zijn geheel uit te voeren. Dat mislukte, het werk bleek te gecompliceerd voor de Berlijnse zangers. Pas in 1835, ruim honderd jaar na het ontstaan van de Missa, vond in Berlijn de eerste uitvoering plaats van Bachs Hohe Messe.

Maak het allemaal mee, 28 oktober a.s. in de CultuurKoepel Heiloo.

Wanneer; 28/10/2023
Aanvang; 19.30 uur
Locatie; Cultuurkoepel Heiloo
Door; Oratoriumkoor Heiloo
Geleid door; Paul Waerts, dirigent
Solisten Esther Kuiper, Ronald Dijkstra, Erik Janse en Arleen van Wijland
Kaarten; via de website www.oratoriumkoorheiloo.nl